U potrazi za romanom – Francuski roman srednjeg, XVI i XVII vijeka
U neka davna, davna vremena nastao je negdje prvi ro-
man. Nikada nećemo saznati ni kada ni gdje, mada su mnoge
teorije pokušavale da nas umire tako što su porijeklo romana
vezivale za najstarije civilizacije. Moglo se kroz istoriju čuti za
mnoga djela da su prvi romani, prvi moderni romani, prvi pravi
romani, prvi evropski romani, pa Danijel-Anri Pažo, profesor
komparativne književnosti, koristi termin u pluralu – rađanja ro-
mana i pravi istoriju sukcesivnih nastanaka romaneskne vrste.
Često je Rableov roman uziman kao prvi moderni, ili je to Don
Kihot; u XVII vijeku su tvrdili da s Astrejom počinje moderni
roman, a krajem istog vijeka da je to ipak Princeza de Klev.
Današnja percepcija žanra prilično je ograničena na XIX i XX
vijek, teorije književnosti i studije o romanu vrlo restriktivno i
prilično površno opisuju roman ranijih epoha, a čitalaštvo i sami
pisci pred invazijom svježih, šareno ukoričenih i medijski pre-
poručenih knjiga (a danas kad kažemo knjiga mislimo roman)
sve manje vide rijetka izdanja starih romana.