Fakultet za crnogorski jezik i književnost i Ambasada Republike Češke u Crnoj Gori organizuju Dane češke kulture koji će se održati 20. i 21. aprila 2023. s početkom u 10 sati.
Prvoga dana, u četvrtak 20. 4. s početkom 10 h biće upriličeno predstavljanje knjige Istorija Jevreja u Crnoj Gori – Od antike do Holokausta češkoga balkanologa Františeka Šisteka.
Knjiga daje pregled dosad uglavnom skrivene i nepoznate istorije Jevreja u Crnoj Gori. Istraživanje najprije obuhvata arheološke i istorijske izvore koji dokumentuju najranije tragove prisustva Jevreja na području Crne Gore u antici i srednjem vijeku. Autor zatim posebnu pažnju posvećuje zagonetnoj ličnosti Sabbatai Zevija, najpoznatijeg „lažnog mesije“ moderne jevrejske istorije, koji je posljednje godine života proveo u izgnanstvu u Ulcinju, đe je i pokopan 1676. godine. Sljedeća poglavlja odnose se na prisutnost (kao i odsutnost) Jevreja u nezavisnoj Crnogorskoj monarhiji prije 1918, Jevrejima na osmanskoj teritoriji Novopazarskog sandžaka i na malu, ali rastuću jevrejsku zajednicu Boke Kotorske i Crnogorskoga primorja pod Habsburškom monarhijom. Nakon rasprave o jevrejskoj demografiji, vjerskoj organizaciji i sudbinama značajnih ličnosti jevrejskog porijekla koje su živjele u Crnoj Gori pod kraljevskom Jugoslavijom u međuratnom razdoblju, knjiga donosi detaljnu analizu sudbine domaćih Jevreja i jevrejskih izbjeglica iz drugih djelova Jugoslavije. Tokom Drugog svjetskog rata, nakon početne italijanske fašističke okupacije (1941–1943), Crnu Goru je okupirala nacistička Njemačka (1943–1944) koja je brzo proširila svoje antisemitske mjere i genocidne planove na ovaj dio Evrope. Preko stotinu Jevreja koji su se skrivali na teritoriji Crne Gore zarobljeno je i kasnije stradalo u nacističkim koncentracionim logorima kao žrtve holokausta, ali je još nekoliko stotina Jevreja preživjelo rat u Crnoj Gori zahvaljujući pomoći lokalnog stanovništva i jugoslovenskim partizanskim snagama među kojima su bili i mnogi jevrejski borci.
Recenzenti knjige su: prof. dr sc. Ivo Goldstein (Sveučilište u Zagrebu), dr sc. Elijas Tauber (Univerzitet u Sarajevu), a izdavač je Fakultet za crnogorski jezik i književnost.
Na promociji knjige govoriće ambasadorka Republike Češke u Crnoj Gori NJ. E. Janina Hrebičkova i autor.
Drugi dan manifestacije predviđen je za emitovanje fimova Havel i Jan Palach.
Havel
Petak, 24. 4. 2022. u 10 h
Fakultet za crnogoski jezik i književnost
Ovo je film o Václavu Havelu, o ljudskom biću od krvi i mesa, o disidentu iz vremena kada je u komunističkom zatočeništvu pisao pozorišne komade i beletristiku i dok nije bio poznat kao dramaturg, političar niti kao predśednik, o čovjeku koji je, sa mladim ljudima na ulicama Praga, počeo ispisivati novu istoriju demokratije tadašnje Čehoslovačke, sve do momenta kada je postao prvi demokratski izabrani predśednik. Film govori o jednoj od najistaknutijih ličnosti češke istorije. Ne očekujte portret državnika, već portret umjetnika koji će državnik tek postati. Radnja filma Havel odvija se između 1968. i 1989. godine i prikazuje transformaciju glavnog lika od uspješnog dramskog pisca, aktiviste za ljudska prava pa sve do vođe Plišane revolucije i globalne ikone. Film Havel nudi prije svega uzbudljivu i malo poznatu priču, kakvih nema mnogo na svijetu.
Drama / Životopisni žanr, Češka, 2020, 105 min. Režija: Slávek Horák. Scenario: Slávek Horák, Rudolf Suchánek. Kamera: Jan Šťastný. Uloge: Viktor Dvořák, Aňa Geislerová, Martin Hofmann, Stanislav Majer…
Obezbijeđen titl.
ULAZ SLOBODAN!
Jan Palach
Petak, 24. 4. 2022. u 12 h
Fakultet za crnogoski jezik i književnost
Film prikazuje posljednjih nekoliko mjeseci života Jana Palaha i to na osnovu dostupnih činjenica i izvora, a istovremeno pokušava da objasni šta se tome mladiću motalo po glavi. O svojoj odluci, Jan Palach nije govorio ni sa kim, pa ni sa sebi bliskima. Nije ni odavao naznake da je sposoban za nešto takvo. U filmu je prikazana njegova veza sa đevojkom Helenkom, buran studentski život 1968. godine, suživot sa majkom u rodnoj kući, kako doživljava studentske brigade u Kazahstanu i Francuskoj, ide u školu, sve posmatra i samo ćuti. Baš kao što su se javni život, karakter ulica i izrazi ljudi promijenili od jeseni ’68. godine, tako se nešto dešava i sa Janom. Kako to da njegova đevojka, majka, drugovi iz razreda nijesu ništa primijetili? Jan je tog jutra uzeo užinu, koju mu je majka pripremila, našalio se sa cimerom u spavaonici i istuširao se prije polaska u grad. Kamera kroz cijeli film prati Janovo lice i pokušava da uhvati te trenutke odluke…
Drama / Životopisni žanr Češka, 2018, 124 min. Režija: Robert Sedláček. Scenario: Eva Kantůrková. Kamera: Jan Šuster. Uloge: Viktor Zavadil, Zuzana Bydžovská, Denisa Barešová, Kristína Kanátová, Jan Vondráček, Michal Balcar, Karel Jirák, Gérard Robert Gratadour…
Obezbijeđen titl.
ULAZ SLOBODAN!